Wat is het en is een plan vrijblijvend of verplicht?
En ze leven nog lang en gelukkig…
De meeste sprookjes eindigen met deze zin. In het echte leven gaan ouders in beginsel uit van een lang en gelukkig leven met elkaar, maar soms is een leven samen gewoon niet meer mogelijk of niet verstandig. De beslissing om uit elkaar te gaan is al een moeilijke eerste stap, maar hoe daarna verder?
Een gezinsbreuk heeft doorgaans een behoorlijke impact, vooral op kinderen. Wat ook de aanleiding is voor een scheiding, kinderen verliezen hun vertrouwde basis. Als een breuk van de ouders vervolgens uitloopt op een vechtscheiding, zijn de gevolgen voor de kinderen vaak niet meer te overzien.
Wat is een ouderschapsplan?
Het ouderschapsplan is ontstaan uit de Wet bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding en is sinds 1 maart 2009 een wettelijke verplichting.
Ook na een scheiding heeft een kind recht op gelijkwaardige verzorging en opvoeding door beide ouders. Praktische belemmeringen die door de scheiding kunnen ontstaan worden vastgelegd in het ouderschapsplan.
Het ouderschapsplan kan, in de vaak moeilijke en onzekere tijden van een scheiding, een positieve bijdrage leveren aan het gezin. Het belang van het kind staat daarbij voorop. Bij het samenstellen van dit plan is het dan ook heel belangrijk dat ouders hun persoonlijke verdriet, hun persoonlijke strijd, als deze aanwezig is, even proberen te parkeren. Hoe moeilijk, hoe verdrietig dat ook is. Het gaat om de toekomst van het kind. Wat wil je graag als ouder aan je kind meegeven? Wat wil je graag horen over de scheiding als je kind volwassen is? Juist! Dat je het goed hebt gedaan! Dat je kind ondanks alle veranderingen een fijne jeugd heeft gehad, ook al was het gezin niet meer samen.
Door het kind te betrekken bij het opstellen van het plan blijft gevoelsmatig de verbondenheid met beide ouders bestaan en leert het kind ook dat dat mag. De ouders scheiden maar ze scheiden niet van hun kinderen. Probeer te voorkomen dat het kind het gevoel krijgt dat hij of zij moet kiezen.
In welke situaties is het ouderschapsplan verplicht?
Gehuwde ouders, ouders met geregistreerd partnerschap of ouders die samenwonen en beiden het gezag hebben over hun kinderen, zijn verplicht om een ouderschapsplan op te stellen indien zij hebben besloten om niet meer met elkaar verder te gaan. Geen ouderschapsplan? Dan in beginsel geen scheiding.
Wat is verplicht om op te nemen in het plan?
Krachtens Art. 815 lid 3, lid 4 en lid 6 Rv. behoren de volgende punten te worden opgenomen:
- Is er sprake van co-ouderschap, worden de zorg- en opvoedingstaken zorgvuldig beschreven.
- Heeft slechts een van de ouders het gezag na de scheiding, zal de omgangsregeling nauwkeurig worden opgenomen.
- Hoe en op welke wijze gaan de ouders met elkaar communiceren? De zogenaamde informatie- en raadplegingsplicht. Hierbij kan het gaan om de hoeveelheid zakgeld die de kinderen per week of maand gaan krijgen of wie bepaalt de schoolkeuze? Wat te doen als er medische beslissingen moeten worden genomen? Wie moet het ziekenhuis bellen bij noodsituaties?
- Kosten van de kinderalimentatie. Wie betaalt na de scheiding wat en voor wie?
- Hoe is de overeenstemming bereikt? Bestaat er nog een verschil van mening over een bepaald onderwerp?
- Op welke wijze zijn de kinderen betrokken geweest bij het opstellen van het ouderschapsplan?
Wat is niet verplicht maar wel verstandig om op te nemen?
- Hoe worden de vakanties ingedeeld?
- Wie betaalt de premies van de verzekeringen?
- Als er huisdieren zijn, waar wonen de dieren en wie neemt de verantwoordelijkheid?
- Wie brengt de kinderen naar het sporten?
- Hoe ziet het sociale leven van het kind er uit?
- En zo zijn er nog meerdere praktische vragen die je kunt bespreken en vastleggen.
Nu is het natuurlijk niet mogelijk en ook absoluut niet de bedoeling om het leven van je kind dicht te timmeren middels een ouderschapsplan. De bedoeling is juist om mogelijke onenigheden of wrijvingen te voorkomen door vooraf duidelijke afspraken te maken over bepaalde belangrijke onderwerpen. Dit verschilt per gezin, per kind en per situatie.
Betrek je het kind bij het opstellen van het plan?
Op welke wijze en of je een kind bij het opstellen van het ouderschapsplan betrekt, is afhankelijk van de situatie maar ook van de leeftijd van het kind. Kinderen groeien en veranderen, beschouw het ouderschapsplan als een dynamisch document. De ouders mogen het plan met wederzijds goedvinden aanpassen daar waar dat nodig is. Verstandig is om hierover een afspraak op te nemen in het plan zelf. Zo kunnen ouders om de 6 maanden of na een langere periode opnieuw met elkaar om de tafel gaan om eventuele aanpassingen te doen en vast te leggen. Hiervoor hoef je niet speciaal naar de rechter, dat mag je onderling regelen aan de keukentafel of waar je dat ook prettig vindt.
Ouders doen er goed aan om te zorgen voor stabiliteit, waarbij zo min mogelijk wordt afgeweken van gemaakte afspraken die zijn opgenomen in het ouderschapsplan. Voor het kind moet het duidelijk zijn wat hij of zij mag verwachten.
Bij het opstellen van het plan is het natuurlijk voor iedereen het meest prettig als ouders nog op een (redelijk ) normale manier met elkaar kunnen communiceren. Gelukkig is dat nog heel vaak het geval.
Je kind als hulpverlener?
Nee! Liever niet! Laat kinderen geen partij kiezen, gun ze het contact met de andere ouder en met de overige familieleden. Een kind mag kind zijn. Een kind is geen hulpverlener! Voor een kind is het veel prettiger als hij of zij zich geen zorgen hoeft maken te maken over de ouders of over alle veranderingen die gaan plaatsvinden. Het ouderschapsplan helpt het kind hierbij.
Kinderen hebben het minst last van een scheiding als ze van de andere ouder mogen houden.
Het ouderschapsplan is niet vrijblijvend maar verplicht en is bedoeld voor- en in het belang van het kind.
Kunnen we je ergens mee helpen?
Zit je nou zelf in een verdrietige situatie omdat je hebt besloten niet meer als gezin verder te gaan en wil je graag bespreken hoe je de toekomst het best kunt aanpakken?
Wil je graag een voorbeeldplan ontvangen of vind je het prettig dat Flegal bij het gezin aan de keukentafel komt zitten om het plan met jullie samen op te stellen?
Aarzel niet en neem gerust contact met ons op.
